غار سهولان

غار سهولان کجاست؟

این‌جا با مهاباد ۴۲ کیلومتر و با بوکان ۲۵ کیلومتر فاصله دارد. از تهران تا این غار ۸ و نیم ساعت یعنی ۷۲۳ کیلومتر و از ارومیه بیشتر از ۲ساعت راه است.

معنی کلمه‌ سهولان به زبان کردی یخبندان است. شاید این واژه به اختلاف دمای ۱۰ تا ۱۵ درجه‌ای غار با محیط بیرون اشاره دارد که در زمستان‌ها حسابی سرد می‌شود. البته محلی‌ها به آن کونه کوتر می‌گویند، یعنی لانه کبوتر. بی‌دلیل هم نیست، چون داخلش لانه‌کبوتر زیاد است.

فضای داخلی این غار خیلی مرتفع است. از سطح دریاچه تا سقف ۵۰ متر بلندی می‌بینید. عمق آب هم کم نیست و اصلا فکرش را نکنید که بدون قایق یا لباس غواصی بتوانید توی آب بروید، عمق آب به 70 متر هم می‌رسد ولی میانگین عمقش حدود ۲۰ متر است.

ارتفاع دریاچه داخل غار از سطح دریا ۱۷۵۰ متر است. آب هم خیلی زلال است می‌شود داخلش را خیلی خوب دید. بزرگ‌ترین تالاب آبی اینجا ۱۲۰۰ متر مربع مساحت دارد و در بخش انتهایی قرار گرفته. برای بازدید از این اثر طبیعی بیشتر از ۳ ساعت زمان لازم دارید.

تاریخچه

غار سهولان خیلی به غار غلیصدر شبیه است. قندیل‌های زیبایی دارد و آبش عمیق است. قدمت آن ۷۰ میلیون سال برآورد شده، ولی حدود ۱۰۰ سال پیش بود که باستان‌شناس فرانسوی به‌نام ژاک دمورگان، به آن پا گذاشت و تا عمق ۲۰۰ متری هم پیش رفت. در سال‌های ۱۳۷۳ و ۱۳۷۶ هم غارشناس‌های ایرانی درمورد این مکان تحقیق کردند.

دستاوردهای غارشناسان ثابت کرده از قبل از میلاد مسیح و در دوره‌ قرون وسطا، زندگی در اینجا جریان داشته. سفال‌های دوره‌ اشکانی و جام مسی دوره‌ ایلخانی که این قضیه را ثابت می‌کند، اگرچه الان دیگر فقط کبوتر چاهی و خفاش در آن پیدا می‌شود.

چرا باید این‌جا را ببینیم؟

از سال ۱۳۷۹ گردشگران این‌جا می‌آیند و قایق‌سواری می‌کنند. البته بخش‌های خشکی هم دارد، ولی با قایق‌ پارویی می‌توانید روی دریاچه باشید. خوشبختانه باز شدن پای توریست‌ها به این ناحیه باعث اشتغال‌زایی اهالی روستای سهولان هم شده.

این غار دو دهانه دارد که درختان روی آن سایه انداخته‌اند. وقتی وارد آن می‌شوید، باید از حدود ۱۰۶ پله پایین بروید آسانسور و هیج وسیله مدرنی هم وجود ندارد و باید از خنکی و سکوت لذت برد.

اولین دریاچه‌‌ای که پیش روی شما قرار می‌گیرد،۲۰۰ متر است. تمام محوطه روشنایی دارد و امن به‌نظر می‌رسد. تابلوهای راهنما از شما می‌خواهند به جایی که نرده ندارد نزدیک نشوید. به‌جایش می‌توانید به زندگی مردم در هزاران سال پیش فکر کنید؛ زمانی که هیچ چراغ و امکانات دیگری در آن وجود نداشته.

سوار قایق که می‌شوید، صدای پاروهایی که آب را شکاف می‌دهند، سکوت را به هم می‌زند. گاهی کبوترهایی که آن‌جا زندگی می‌کنند، بال‌زنان و بدون ترس از کنار گردشگران رد می‌شوند. اگر صدای جیغ شنیدید، نترسید. احتمالا خفاشی‌ست که وارد خانه‌اش شده‌اید. البته این سال‌ها که تعداد گردشگران زیاد شده، از تعداد خفاش‌ها کم شده و به‌جاهای تاریک‌تر و بدون چراغ رفته‌اند.

در محوطه و روی سنگ‌ها و صخره‌ها فقط خزه‌های سبز و قهوه‌ای می‌بینید که در اثر رطوبت رشد کرده‌اند. جایی که آفتاب نمی‌تابد، توقع بیشتری هم نباید داشت.

روی دیواره قندیل‌ها و سنگ‌های آهکی زیادی هست که مردم با تخیل خودشان روی آنها اسم گذاشته‌اند. یکی پای فیل است، یکی هواپیما و دیگری خوشه‌ انگور. ولی شاید ذهن شما با آنها شکل‌های دیگری بسازد. جنس سنگ دیواره آهکی رسوبی و دولومیتی(نوعی سنگ آهک) است.

اگر بخواهید همه‌ غار را ببینید و از دهانه‌ دیگرش خارج شوید، باید از سه حوضچه، چند تونل و دالان باریک بگذرید تا به دهانه‌ فرعی غار سهولان به‌نام لونه مالان برسید. چشم‌تان که به دهانه بیفتد، می‌بینید از جایی که شما هستید ارتفاع زیادی دارد. حدس‌تان درست است؛ ۵۰ متر بالاتر است و برای رسیدن به آن باید از ۱۷۰ پله بالا بروید.

عملیات غواصی در این غار توسط غواصان گروه کاوشگران اعماق غرب در سال 1397 انجام شد که در این عملیات غواصان به عمق 40 متر دست یافته و قسمتهایی از غار تجسس زیر سطحی گردید.